POP3 Limburg project Q-organismen
Paul Groenewegen • October 20, 2023
POP3 Limburg Q-organismen
20 OKTOBER 2023 - POP3 Limburg Q-organismen
Het voorkomen van Q-organismen is van zeer groot belang voor het voortbestaan van bedrijven in de boomkwekerijsector. Daarom zijn de Boomteeltstudieclub Horst a/d Maas en Compas Agro BV een project gestart om kennisontwikkeling en -verspreiding rondom Q-organismen te realiseren.
Het project draagt bij aan het verduurzamen en het toekomstbestendig maken van de boomkwekerijsector waarin een groot deel van de klanten van Compas Agro actief zijn. Het voorkomen van Q-organismen is van zeer groot belang voor het voortbestaan van bedrijven binnen de boomkwekerijsector. Het is daarom van groot belang om de kennis over de Q-organisme onder de telers te vergroten.
Dit project verhoogt doormiddel van kennisdeling binnen de boomkwekerijsector in Noord-Limburg het risicobewustzijn van vijf quarantaine-organismen: Xylella, Bacterievuur, Japanse Duizendknoop, Knolcyperus en Phytophthora ramorum. Daarbij is het doel de sector te motiveren preventieve maatregelen te nemen en zorgvuldig om te gaan met de risico’s op besmetting met deze Q-organismen. De boomkwekerijsector wordt voorzien van handvaten ter bestrijding van deze organismen door middel van: kennis- en demonstratiedagen, het organiseren van telersbijeenkomsten, het organiseren van individuele bedrijfsscans en het informeren van bedrijven via nieuwsbrieven en andere communicatiemiddelen.
Eerste bijeenkomsten Boomteeltstudieclub Horst a/d Maas 2025
Q-organismen: e-learning
Eerste bijeenkomst Boomteeltstudieclub Horst a/d Maas 2024
Innovatiedag Boomkwekerij van Compas Agro en Vitelia Agrocultuur bij Frank Coenders Kwekerijen i.s.m. Boomteeltstudieclub Horst a/d Maas
Bijeenkomst Boomkwekerij Mart van Dijk Swolgen
Seizoen bijeenkomsten Boomteeltstudieclub Horst a/d Maas geopend
Op een bijeenkomst van de groepen Rozen en Sierteelt, afgelopen donderdagavond 22 september, is een proef van nieuwe middelen tegen valse meeldauw bekeken en een zelfvoorzienend energiesysteem van druppelirrigatie. Tevens is de voortgangen van innovatiekringen besproken.
Blijf innoveren met nieuwe planten. Dat was de boodschap van Peter van Rijssen (Plantipp) die gastspreker was op de algemene ledenvergadering van Boomteeltstudieclub Horst aan de Maas, dinsdagavond 8 maart in Grubbenvorst. Peter is directeur van Plantipp , een bedrijf dat 27 jaar ervaring heeft met royalty management rond nieuwe planten. Plantipp beheert nu 700 nieuwe planten die onder kwekersrecht op de internationale markt worden gebracht: heesters, siergrassen, vaste planten, laanbomen, snijbloemen, zacht fruit en succulenten. Het bedrijf is in 35 landen actief en vertegenwoordigt 100 veredelaars. 1.500 soorten in onderzoek Nog eens 1.500 soorten zijn in onderzoek. Wanneer kwekers een innovatie hebben en die kwekersrechtelijk beschermd wordt, kunnen zij het gewas via Plantipp winstgevender maken, zich onderscheiden op de markt en de markt vergroten. Op de jaarvergadering liet Peter geslaagde voorbeelden zien. Zoals Nandina Obsessed die in 2005 door een kweker is geselecteerd, en nu in grote aantallen wordt gekweekt en vermarkt. Onderscheidend zijn Peter legde wel uit waaraan een nieuwe plant moet voldoen, voordat er kwekersrecht op mogelijk is. „De plant moet DUS-onderzoek doorstaan: Distinguish, Uniform en Stable. De plant moet onderscheidend zijn van wat er al op de markt is, homogeen ofwel uniform te kweken zijn, en stabiel: een mutant mag bijvoorbeeld niet terugsporten, de kleuren en eigenschappen moeten behouden blijven.” Nieuwe planten kunnen uit mutatie-veredeling komen, een kweker ontdekt bijvoorbeeld een mutant in een gewas. Of nieuwe planten kunnen gericht veredeld worden, waarbij bijvoorbeeld gefocust is op ziekteresistentie of droogtetolerantie.
Directeur Peter Cox van Pheno Geno Roses vertelde op de jaarvergadering van Boomteeltstudieclub Horst aan de Maas over zijn visie en ontwikkelingen in bijzondere rozenveredeling. Peter is in 2009 Pheno Geno Roses begonnen: een bedrijf dat focust op de veredeling van nieuwe rozen die bijvoorbeeld onderscheidend zijn vanwege kleur, geur, ziekteresistentie, maar ook qua winterhardheid. Pheno Geno Roses werkt namelijk niet alleen in Nederland, vanuit een kas in Grubbenvorst en in Wagenings onderzoek, maar ook in Servië waar een extremer klimaat heerst dan in Nederland. In beide landen beschikt Pheno Geno Roses over faciliteiten die nodig zijn voor het veredelen, selecteren en kweken van nieuwe rozen. Selectie op basis DNA-merkers Peter legde op de jaarvergadering uit dat Pheno Geno Roses focust op een bijzondere veredelingstechniek: merker gestuurde veredeling. Dit is anders dan klassieke rozenveredeling. Bij merker gestuurde veredeling wordt geselecteerd op basis van DNA-merkers: plekken in het DNA-profiel van een plant die bijvoorbeeld zorgen voor een bepaalde eigenschap. „Zo kunnen we aan de hand van het DNA-profiel nakomelingen selecteren die resistent zijn tegen bijvoorbeeld een ziekte, of die juist winterhard zijn.” Meer anti-oxidanten dan blauwe bessen Na de start in 2009 kon Pheno Geno Roses in 2017 de eerste nieuwe rozen op de markt brengen. Intussen heeft het bedrijf meerdere rozencollecties opgezet. Het begint nu nog meer de vruchten te plukken van de merker gestuurde veredeling, want er zitten nog meer nieuwe rozen in de pijplijn. De nieuwigheden zijn niet alleen bedoeld voor aanplant in tuinen of plantsoen, maar ook bijvoorbeeld om bloemblaadjes te gebruiken in gerechten. „Bepaalde rozenblaadjes hebben meer anti-oxidanten dan blauwe bessen.”
Boomteeltstudieclub Horst aan de Maas heeft dinsdagavond 8 maart 2022 zijn algemene ledenvergadering gehouden in MFC ’t Haeren in Grubbenvorst. Bijna 50 kwekers, waaronder veel jonge ondernemers en medewerkers, en enkele sponsoren waren aanwezig. De hoge opkomst toont de betrokkenheid van kwekers bij de studieclub. De aanwezige leden kwamen uit regio Noord-Limburg en (Oost-)Brabant. De vergadering was ook weer de eerste fysieke vergadering na de coronatijd; kwekers maakten van de gelegenheid gebruik om bij te praten in MFC ’t Haeren, onder het genot van een hapje en een drankje. Het bestuur keek terug op het afgelopen jaar, op activiteiten die nog wel in de coronatijd georganiseerd konden worden. Ook zijn volgens traditie van de studieclub snoeischaren uitgereikt aan nieuwe leden. Uitleg innovatiekringen Vanuit LTO Bomen, Vaste planten en Zomerbloemen heeft Arno Engels nog uitleg gegeven over de innovatiekringen die nu in de sector worden opgezet rond weerbaar telen, als onderdeel van een landelijk LTO-programma en ondersteuning vanuit ministerie van LNV. Boomteeltstudieclub Horst aan de Maas ondersteunt een innovatiekring in de regio Noord-Limburg en Oost-Brabant. Een aantal kwekers heeft zich al opgegeven voor deelname. Bedoeling is dat ze de komende jaren werken aan praktische zaken om nog minder en nog efficiënter gewasbescherming te kunnen uitvoeren. Presentatie activiteitenprogramma Vanuit Compas Agro heeft Dirand van Wijk het activiteitenprogramma 2022 gepresenteerd. Zoals gebruikelijk bij de studieclub is dit voor leden weer onderverdeeld in groepen: rozenteelt in de vollegrond, rozenteelt in container, sierteelt vollegrond en laan- en vruchtbomen, sierteelt in container, een praktijkgerichte groep en een groep jonge ondernemers. Er zijn excursies naar kwekerijen en toeleverende bedrijven gepland, en presentaties over allerlei thema’s die spelen in de sector, zoals scholing. Innovatiedag boomkwekerij Een overkoepelende activiteit is donderdag 8 september 2022: dan organiseert Compas Agro op de Brightlands Campus in Venlo weer een innovatiedag boomkwekerij. Deze zal weer tevens meetellen voor de spuitlicentieverlenging.